Potomitan

Site de promotion des cultures et des langues créoles
Annou voyé kreyòl douvan douvan

PRESIDENTE MARTELLY LO
KANTA PA REKOUNDA FONDO

(Prezidan Martelly pral chante pou ranmase fon)

Text in Papiamentu, published in
Èxtra, pp. 31 (Curaçao, Sept. 23, 2011)

Haitian Creole translation:  Emmanuel W. Védrine

Martelly
NEW YORK (AP). -- E presidente haitiano Michel Martelly a anunsiá ayera ku e lo bolbe subi esenario un ratu na desèmber pa un konsierto den kua e ta spera di rekoudá 10 mion dòler pa e skolnan di su pais. NOUYÒK (AP). -- Prezidan ayisyen an, Michel Martelly anonse li pral monte sou platfòm pou yon moman an desanm pou yon konsè, kote l espere kolekte 10 milyon dola pou lekòl nan peyi l.
E artista i kantante ku a bira polítiko a bisa ku e ta konfia di konvensé outoridatnan di Nashonnan  Uní i e bisiña Repúblika Dominikana nan kumpra hopi entrada pa e programa di dia 21/3 di disèmber na Port-au-Prince. Atis e chantè ki tounen politisyen di konsa li espere konvenk otorite Nasyonzini e repiblik vwazin nan, Repiblik Dominikèn, pou achte anpil tikè pou pwogram nan jou 21/3 desanm nan Pòtoprens.
Den e suite presidensial di un hotèl sèntriko, Martelly a sigurá ku ora e aktua e lo no ta komo presidente di Haiti sino komo Sweet Micky, su nòmber artístiko. E ta konosí pasobra el a promové un ritmo haitiano konosí komo kompas. Nan seksyon prezidansyèl yon otèl nan sant lan, Martelly reyasire ke lè l ap pèfòme li pa pral aji tankou prezidan Ayiti, men an Sweet Micky, non atis li. Li (vin) popilè atravè pwomosyon yon rit ayisyen, konpa.
Pero e mandatario di 50 aña, ku a toka piano dilanti di e kámaranan ayera mainta den e suite, a atmití ku no tur kos tabata dibertishon despues ku el a keda elegí presidente den primavera. Martelly a bisa ku asumí presidensia a pon’é kambia di opinion riba algun asuntu, inkluso esun ku e tabatin promé ku e forsanan di pas di ONU mester a bai for di Haiti. Men mandatè a, ki gen 50 ane, jwe pyano devan kamera yè maten nan suit (otèl) la; li admèt ke tout bagay pa te komik apre li fin eli prezidan pandan (sezon) prentan an. Martelly di: responsablite prezidan an chanje opinyon li sou kèk kesyon (sijè), enkli sa li genyen sou misyon lapè ONI(Nasyonzini) pou kite Ayiti.
‘Mi ta kere ku e ousensia di nos mes defensa, di nos mes ehérsito, ta hustifiká nan eksistensia’, asina Martelly a bisa di e forsa di ONU ku a establesé promé den su pais na 1994 pa mantené òrden durante di un ola di violensia político. ‘Mwen panse avèk absans pwòp defans militè nou  sa jistifye egzistans yo, se sa Martelly di apwopo fòs (militè) ONI ki te vin avan nan peyi l an 1994 pou mentni lòd pandan yon vag vyolans politik.
E sekretario general di ONU, Ban Ki-moon, a rekomendá pa e forsa keda Haiti, ku 2.000 efektivo ménos di e 12.000 aktualmente stashoná ei, pa regresá na e nivel ku tabatin promé ku e temblor di yanñari di 2010 ku a destruí e nashon. Sekretè jeneral ONI, Ban Ki-moon, rekòmande pou fòs lapè a (kontinye) rete Ayiti, avèk yon efektif 2.000 ofisyèl mwens nan 12.000 ki la aktyèlman, pou retounen a nivo ki te la avan tranblemanntè janvye 2010 ki detwi nasyon an.
E protestanan ta sigui pa eksigí e salida di e forsa di ONU na Haiti, kaminda hopi ta indigná pa un brote di kólera ku probablemente un batayon di Nepal a introdusí. E epidemia a mata mas di 6.200 persona for di kasi un aña pasá. Pwotestasyon yo kontinye mande pou fòs ONIyo kite Ayiti, kote anpil (ladan yo) endiye de detachman maladi kolera, ke pwobableman batayon Nepalè a entwodui. Epidemi an touye plis pase 6.200 moun depi ane pase.
Tambe tin reklamonan pa e supuesto agreshon seksual di un haitiano di 18 aña di parti di efektivonan Uruguay di ONU den e suidat Port-Salut na yüli. Nashonan Uni, Haiti I Uruguay ta investigá e hecho. Gen akizasyon tou de yon agresyon seksyèl sou yon jèn Ayisyen, ki gen 18 ane, kont ofisyèl ONI ki soti (peyi) Irigwe ki nan vil Port-Salut (Pòsali) nan mwa jiyè. Nasyonzini, Ayiti, avèk Irigwe ap envestige fè a.

boule

 Viré monté